...

De huid beschermt ons tegen agressie van buitenaf, maar in de winter veroorzaakt blootstelling aan koude een vermindering van de beschermende film en maakt de huid droog, minder elastisch en gevoeliger. Meerdere huidproblemen dreigen dan.Deze oppervlakkige barstjes in de huid kunnen gepaard gaan met loskomende velletjes en soms zelfs bloeden. Kloven, die hoofdzakelijk gelokaliseerd zijn ter hoogte van voeten, handen en lippen, komen vaak voor in de winter omdat de koude een vasoconstrictie veroorzaakt en de bloedtoevoer naar de uiteinden daardoor vermindert om aldus warmteverlies te beperken en de vitale gebieden te blijven doorbloeden.Het gebruik van bepaalde bijtende zepen, handenarbeid en sommige dermatosen (dermatitis, psoriasis...) kunnen eveneens aanleiding geven tot het ontstaan van kloven. Om het ontstaan ervan te vermijden, is het raadzaam om surgras zeep te verkiezen voor de handhygiëne, om geen te sterk reinigende ontsmettingsmiddelen (inclusief hydro-alcoholische gels) te gebruiken, om de handen droog te deppen met een handdoek, om handschoenen te dragen en één tot twee paar sokken wanneer men buiten gaat en binnen handschoenen te gebruiken die geschikt zijn voor huishoudelijk werk. Een dieet rijk aan vitamines en essentiële vetzuren biedt ook voordelen. In de winter helpt het herhaaldelijk aanbrengen van een verzachtende huidverzorging om de hydro-lipidenlaag van de huid in stand te houden waar deze sterk verzwakt is.Om kloven te behandelen, wordt ook aangeraden om meermaals een verzachtende huidverzorging aan te brengen. Het aanbrengen van een dikke laag op de handen en/of voeten voor het slapengaan, waarna handschoenen en/of sokken worden gedragen is een goed advies. Het gebruik van een lipbalsem - die vetten bevat (vaseline, was...) en wondgenezende middelen - meerdere keren per dag is wenselijk in geval van gebarsten lippen.Sheaboter, plantaardige oliën (olijfolie, avocado, argan, abrikoos...) en aloë vera-gel zijn verzachtende middelen, maar kunnen ook dienen als verdunningsmedium voor etherische oliën, wetende dat de etherische olie (EO) van zonneroosje (cistus ladaniferus) ook onverdund kan worden toegepast omwille van zijn uitzonderlijke helende eigenschappen. Vette maceraten (wortel, calendula, sint-janskruid*) kunnen worden voorgesteld omwille van hun wondgenezende en/of ontstekingsremmende werking.Hydrocolloïde verbanden kunnen ook worden voorgesteld.Een droge huid veroorzaakt door winterweer kan ook aan de basis liggen van mondhoekkloven, een soort intertrigo van de plooitjes in de mondhoeken, vaak met pijnlijke letsels die snel bloeden bij aanraking en waardoor men de mond niet ver kan openen. Erytheem, een kloof op een ontstekingsachtergrond, korstjes of hyperkeratose kunnen het klinische beeld aanvullen.Om het ontstaan van mondhoekkloven te voorkomen, is het raadzaam om de lippen te hydrateren door herhaaldelijk lipbalsem aan te brengen en te voorkomen dat de lippen bevochtigd worden met speeksel. Indien de aandoening aanhoudt ondanks deze aanbevelingen, is medisch advies nodig om de juiste behandeling toe te passen nadat de verantwoordelijke pathogeen (Staphylococcus aureus, Candida sp...) is geïdentificeerd.Deze eczematide geeft aanleiding tot kleine roze en ruwe plekken die altijd evolueren naar een secundaire hypopigmentatie. Het probleem komt vooral voor bij kinderen met een droge of zelfs atopische huid, maar kan in de winter bij iedereen voorkomen na de grote temperatuurschommelingen tussen de buiten en binnen. Elk letsel evolueert in twee fasen en het gebeurt vaak dat men letsels ziet van verschillende leeftijd. Het aanvankelijke letsel (ontstekingsfase) is rond of ovaal, enigszins droog of ruw, eventueel met korstjes, met bijbehorende roodheid, discreet, nauwelijks zichtbaar en niet altijd jeukend.Het letsel kan een ringvormig krijgen met een meer uitgesproken rand. De eerste fase maakt plaats voor een gladde, gedepigmenteerde plek die spontaan opnieuw pigmenteert na enkele maanden. Deze huidaandoening is daarom beter zichtbaar bij mensen met een gepigmenteerde huid. Deze eczematide is niet uitzonderlijk en komt vooral voor in het gezicht en in het bijzonder op de wangen bij kinderen. Recidieven komen vaak voor tot de puberteit. Na de kinderjaren treffen ze eerder de armen, dijen, schouders en romp.Preventie is gebaseerd op het gebruik van niet-irriterende wasmiddelen, de toepassing van verzachtende verzorgingsmiddelen (sheaboter, plantaardige oliën, aloë vera-gel...) omdat de witte vlekken - vaak de aanleiding tot de vraag om advies - niet beïnvloedbaar zijn door een behandeling. Alleen een lokaal corticosteroïde kan eventueel worden aangebracht in de beginfase, maar deze blijft soms onopgemerkt. De aanpak is daarom gebaseerd op preventie en herhaald aanbrengen van zonnebescherming indien men zich blootstelt aan de zon.